maandag 30 december 2019


verzicht blog Klassieke Humor in 2019.


Een merkwaardig jaar! De pieken waren nooit zo hoog (984 hits); de dalen eveneens waren nooit zo laag (17 hits). Het gemiddelde aantal lezers blijft stabiel. Als er commentaar is, is het over het algemeen positief. Het aantal bijdrages van mij ligt beduidend lager dan in andere jaren. 

Daaraan ligt ten grondslag dat ik voor de serie Rabelais mij ertoe geroepen voelde veel zelf te vertalen. En wat voor vertalingen! Al bij de eerste aflevering (De geboorte van Gargantua) bleek mij dat de vertaling van Sandfort niet voldeed. Ik had echter niet verwacht dat dit zich zou blijven voordoen. Sandfort had er blijkbaar, lang voordat het surrealisme in de literatuur zich aandiende, toe besloten om de Gargantua en Pantagruel op die manier te vertalen. Een knap stukje eigenzinnigheid, wat het begrip van het verhaal op geen enkele manier goed doet. Ik denk zelfs dat het schade aanricht voor het waarderen van literatuur als een maatschappelijke kracht. Zoals ik het nu ken, had ik het niet begrepen en niet kunnen begrijpen, toen ik de eerste vijftig bladzijden in de vertaling van Sandfort las (verder ben ik nooit gekomen), nu veertig jaar geleden. En ik kan daarin niet de enige zijn. Hoe kan dat boek dan in zo’n grote oplage zijn verkocht? Omdat het in de boekenkast kwam te staan als een statussymbool, niet omdat men het gelezen had. Ik ben er nu van overtuigd dat het ook volstrekt onleesbaar is in die vertaling. En dat komt niet omdat er zoveel tikfouten in staan –die komen er, voor zover ik weet, niet in voor— maar omdat het verhaal uit zijn verband is gerukt. Ik wil er dan ook voor pleiten dat er zo vlug mogelijk een nieuwe vertaling wordt uitgebracht van de Gargantua en de Pantagruel, omdat de beide Reuzen het verdienen.


Het hoogste aantal lezers was van de Vrolijke thuiskomst van Plautus (geen eigen vertaling). Dat werd gevolgd door het verhaal van de Geboorte van Gargantua, nog hoofdzakelijk in de vertaling van Sandfort (566 hits). Daarna trok het verhaal over naar mijn idee de eerste detective de meeste belangstelling (527 hits), in een bewerking door Molière van De Vrek van Plautus. En ten slotte, dat deel uit Flauberts Salammbô, waarin ik me afvraag of wat er verteld wordt nog wel grappig is (270 hits).  De beide laatste stukken zijn eigen vertalingen. Al deze hoge scores (niet de lage) zijn van dit jaar. Een lijn kan ik er niet in ontdekken.


De stukken worden over de hele wereld gelezen; waarschijnlijk omdat er over de hele wereld Nederlanders wonen die voor de afwisseling graag eens een stukje in het Nederlands lezen. In Nederland wordt het blog het vaakst gelezen, daarna in Amerika, Duitsland, Rusland, België, Frankrijk, Oekraïne en Japan. Ook daarin zie ik geen echte lijn. Het is bijvoorbeeld niet zo, dat als de oorspronkelijke teksten in het Frans zijn, er meer Fransen zijn die op mijn blog komen. Ietsje, misschien, maar niet opmerkelijk veel meer. Waarom ontbreekt Marokko in deze lijst, terwijl ik,  én in het Berbers én in het Arabisch oorspronkelijke teksten die ik heb vertaald, aanlever? Overigens, heel Afrika ontbreekt in mijn lijstje. Hetzelfde geldt voor Turkije. Beide landen worden door veel Nederlandse toeristen bezocht, maar nooit een teken van leven uit deze landen. Waarom ontbreekt China? Misschien is er meer censuur dan ik vermoed? En dan is de vraag, waarom zou je dit censureren? Gemakzucht?


Als we de maanden langs lopen en daarbij stilstaan bij het verhaal met de hoogste score, blijft het beeld hetzelfde: geen duidelijke voorkeuren, afgezien van de pieken.
  • ·       Januari: al regelmatig genoemd: De vrolijke thuiskomst  (Stichus), van Plautus. Ik zie geen reden waarom dit zo vaak is gelezen.
  • ·       Februari: Wat is hieraan grappig? Poenulus, van Plautus. Dat dit vaker werd gelezen, kan ik begrijpen, omdat het naar mijn idee een van grappigste en interessantste bijdragen is van dit jaar.
  • ·       Maart: De eerste detective, De Vrek, Molière.
  • ·       April: Wat is hieraan grappig?  Salammbô, Flaubert. Tweekeer als ik me deze vraag stel, wordt het ook vaker gelezen. Toeval? Ik stel me de vraag, omdat het blog onderdeel is van een breder onderzoek, waarin ik me afvraag: wanneer is iets nog humoristisch en wanneer is het dat niet meer? Een moeilijk te beantwoorden vraag, blijkt steeds meer. Ben ik nu met het beantwoorden van die vraag verder gekomen? Uit de te herschrijven website valt op te maken, dat dat wel enigszins het geval is. Verschijnt omstreeks 1 maart! Er is vooruitgang! En waar vooruitgang is, daar is hoop, en waar hoop is, daar is leven.
  • ·       Mei: De geboorte van Gargantua, Rabelais. In deze maand ook een tussentijdsoverzicht dat goed werd gelezen. Reden: de meivakantie?
  • ·       Juni: Hoe een monnik van Seuillé etc. , Rabelais. Introductie van de trickster, broeder Jan, in het Gargantua en Pantagruel verhaal.
  • ·       Juli: Hoe Gargantua voor broerder Jan Thélème liet bouwen, Rabelais. Antwoord van Rabelais op het boek Utopia van Thomas More
  • ·       Augustus: De anciënniteit van Pantagruel, Rabelais. Kende Rabelais trickster verhalen uit Amerika?
  • ·       September: Intermezzo, met een link naar mijn Reconstructie van de Humorale Theorie. Kennis hiervan is een noodzakelijke voorwaarde om Klassieke Humor te kunnen plaatsen en begrijpen. Dat je dit leest, kan ik me voorstellen, omdat het een leuk en interessant verhaal is.
  • ·       Oktober: Hoe Pantagruel zee koos op zoek naar de goddelijke KlankKruik (Bacbuc), Rabelais.
  • ·       November: Achtergrondverhaal over De Ezel. Hoe de ezel symbool stond voor het christelijke geloof van de Donatisten van Noord Afrika. In dit verhaal staan zonder meer een paar kleine, maar interessante ontdekkingen.
  • ·       December: De rekenezels, een apocrief verhaal, toegeschreven aan Rabelais.

Volgend jaar:


Dit jaar ben ik niet aan Thales van Milete toegekomen. Daar wil ik het jaar mee beginnen. Omdat er veel werk is, aan de website Klassieke Humor, wil ik het in het begin rustig aandoen. Daarom een serie van nooit eerder vertaalde en gepubliceerde Marokkaanse, Arabische Spreekwoorden, opgetekend tijdens het Franse protectoraat.  Later aandacht voor al wel gepubliceerde spreekwoorden, maar dan in hoeverre ze ook terugkomen in de Klassieke Humor.

Ik denk dat ik dan ongeveer in de maand April zit. In deze maand eindelijk aandacht voor een van onze betere Nederlandse humoristische schrijvers: Rodenko. En wat heeft die met het Arabisch gedaan: zijn die vertalingen echt zo slecht?
Daarna het verhaal van de muizen, waaraan ik dit jaar ook niet ben toegekomen.

Ik wil het jaar afsluiten met humor van een van de klassieke schrijvers. Wie, weet ik nog niet.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten