zaterdag 27 april 2024

 De vrijheid van de poppen.

De oorspronkelijke wajangpoppen (Inleiding) hebben hun bestaan te danken aan het sjamanisme. In Indonesië riep vroeger de sjamaan de geesten van de voorouders op door ze uit te nodigen af te dalen in houten en stenen beelden. Onder het branden van wierook en het brengen van offers werd daarbij de geesten om raad en bijstand gevraagd. Later  vervaardigde men uit buffelhuid (koeien-, geiten- schapen-, ezelhuid en visgraten) afbeeldingen, zoals hierboven van Semar. Afbeeldingen met lange spichtige armen, benen en halzen. Deze afbeeldingen waren als de schaduw van een mens.  De sjamaan projecteerde deze platte afbeeldingen als schaduwen op een groot wit scherm. Hij vroeg de geesten zich te vereenzelvigen met de schaduwen van deze poppen. En hij liet de schimmen uit zijn mond spreken, raad en advies geven. Uit dit religieuze schimmenspel heeft zich het tegenwoordige wajang poerwa ( Schaduwtoneel‎‎ en Wereldbeeld) zich geleidelijk aan ontwikkeld.  Tussen de zwaar op de hand hindoeïstische sagen en mythen werden koddige stukjes Klassieke Humor opgevoerd. 


Ons verhaal is een mengeling van het humoristische koddige verhaal (panakawan) en het gedragen religieus getinte verhaal (zoals in de Mahabharata  en de Ramayana). Het is een verhaal over ten strijde trekkende legers, vertegenwoordigd door Boemannen. Dit wijst erop dat het verhaal een heel erg oude oorsprong heeft. Ook de humor tradities in Amerika en Europa, die vallen in de categorie Klassieke Humor,  kennen zulke verhalen. Vergelijk, het eerste verhaal op dit blog  dat ook staat op de website Klassieke Humor aan het begin van  het hoofdstuk Interpretatie. In dit verhaal brengt ook Jeha vrede (1).

De strijd van de Boemannen.


Bijschrift: De Boemannen (let op de hoektanden!), te koop:

https://www.etsy.com/nl/market/wajang_pop.

 

Verhaal uit Power Plays: pag 108.

Boeman  2: Voor welke opdracht ben ik hier ingezet? Nu het vechten wordt; wat moet ik doen?


Boeman 1: Als ze je vragen te vechten, denk er dan aan niet álleen het gevecht aan te gaan! Het is allen voor een.
Boeman 2: Oké, ik zal je raad opvolgen.

Boeman 1: Amen! (2.)
Boeman 2: En hou nou eens op steeds weer Amen te zeggen!

Boeman 1: Het wordt tijd de sprong voorwaarts te maken. (3.)  We gaan proberen  het (hemelse leger) uit te schakelen (4.)

Boeman 2: En wat als de hemelscharen ons aanvallen? Wat moeten we dan doen?

Boeman 1: Zoek de confrontatie!
Boeman 2: Denk jij echt dat we de engel (5.)  te pakken kunnen krijgen?

Boeman 1: Laten we het hopen!
Boeman 2: En wat als we haar niet te pakken kunnen krijgen?

Boeman 1: Dan stellen we ons tevreden met een of meer meisjes op weg naar hun werk in de fabriek.